Trauma gaat niet alleen over wat er gebeurde, maar over wat je systeem op dat moment niet kon verwerken. Te veel, te snel, te alleen, waardoor je zenuwstelsel een beschermende afslag nam en een deel van jou in die tijd bleef hangen. Regie hervinden begint niet bij de gebeurtenis, maar bij het veilig opnieuw laten bewegen van je systeem. Hier zijn enkele zachte, haalbare handvatten: 1. De veilige binnenkant (containment) Omsluit jezelf met je armen of leg beide handen op je ri

Na een periode van herstel of verandering wil je graag vasthouden wat je hebt hervonden: rust, vertrouwen, regie, helderheid. Maar zodra het leven weer voller wordt, merk je hoe snel het oude ritme je weer probeert mee te trekken in oude patronen en gedachten. Niet omdat je terugvalt, maar omdat het telkens opnieuw een uitdaging is om de balans te bewaren tussen doen en zijn. Omdat het oude nog vertrouwder voelt dan het nieuwe. Het vraagt aandacht om trouw te blijven aan wat

Onbegrepen fysieke pijn voelt vaak alsof je lichaam een eigen taal spreekt. Een taal die geen woorden gebruikt, maar sensaties, druk, steken, spanning. Maar deze pijn is zelden willekeurig, het is vaak een signaal. Aan jouw de taak om de complexe boodschap te ontcijferen. En ja, niet eenvoudig, dat kost tijd. Hiermee kun je starten: 1. Luister zonder meteen te fixen Ga 20–30 seconden bij de pijn zitten. Niet erin verdwijnen, niet wegduwen. Kijk ernaar. Gewoon aanwezig zijn. J

Rouw is geen route die je van A naar B volgt. Het is een innerlijk landschap dat telkens van kleur verandert. Een golf die soms zacht ademt en soms onverwacht keihard terugkeert. Rouw ontstaat wanneer iets of iemand een plek had in jouw binnenwereld en die plek plots leeg komt te staan. Die leegte is voelbaar in alle lagen van je mens-zijn, als de beweging die zoekt naar een nieuwe vorm. Dit kan ook op alle lagen voelbaar zijn; je fysieke lichaam sneller dat moe is of juist o

Trauma is nooit alleen de gebeurtenis zelf, maar wat die gebeurtenis met je systeem doet. Hoe jouw zenuwstelsel het moest dragen, verwerken of dat juist niet kon op dat moment. En trauma hoeft niet groots te zijn. Het kan ook ontstaan door herhalende ervaringen die druppel voor druppel iets in jou vormden. Soms zelfs door gebeurtenissen die van buiten positief leken, maar van binnen te snel, te veel of te overweldigend waren. Trauma is het moment waarop je systeem zei: “Dit k

Niet (medisch) verklaarbare fysieke pijn voelt vaak alsof je lichaam tegen je werkt. Alsof er iets misgaat dat niemand kan vinden, alsof je lijf verhalen fluistert waar je hoofd geen taal voor heeft. In de diepte is deze pijn zelden willekeurig. Het lichaam is geen tegenstander, het is een boodschapper. Het spreekt wat woorden nog niet kunnen zeggen. Wanneer spanning of emoties te lang geen beweging krijgen, vormt je lichaam een beschermend pantser. Laagjes die ooit nodig war

Depressie kan voelen alsof je in een diepe put zit waar de wanden te glad zijn om je aan op te trekken. Een hopeloze donkere schacht, waar je niet uit lijkt te kunnen komen. In die diepte leeft verdriet dat zo bevroren is dat het lijkt alsof het nooit meer zal smelten. Alsof je lichaam, je gedachten en je energie allemaal vastzitten in diepe winterkou. Dit verlammende verdriet voelt alsof het je vasthoudt, maar in de taal van hoop kan het ook een andere betekenis krijgen: als

Angst, onrust of schichtigheid kunnen voelen alsof er iets mis is met je. Maar vanuit je zenuwstelsel gezien zijn het 'slechts' activatiesignalen. Tekens dat je systeem méér prikkels binnenkrijgt dan het op dat moment kan verwerken. Je lichaam doet precies wat het is ontworpen om te doen: het probeert je veilig te houden. Angst en onrust ontstaan wanneer de natuurlijke beweging van spanning niet kan doorstromen en ergens blijft hangen. Niet omdat je te gevoelig bent, maar omd

Burn-out lijkt van buiten een uitputting van energie, maar van binnen is het vaak iets anders: een plek waar beweging lange tijd is vastgelopen. Je systeem heeft te lang meer gegeven dan het kon bijtanken. Niet omdat je niet sterk genoeg was, maar omdat je innerlijke kompas steeds opnieuw vroeg om dóór te gaan. In je zenuwstelsel ontstaat dan een stil conflict: aan de ene kant je ventrale systeem dat verbinding zoekt, aan de andere kant je overlevingsbehoefte die roept: “Niet

Wanneer je je zenuwstelsel leert begrijpen, ontdek je dat heelwording geen eindpunt is, maar gaat over de reis. Een voortdurende dans tussen spanning en ontspanning, tussen verleden en heden, tussen contractie en expansie. De Polyvagaal Theorie toont ons dat regulatie niet betekent dat je nooit meer getriggerd raakt, maar dat je steeds sneller de weg terugvindt naar jezelf. Je systeem leert opnieuw dat veiligheid niet buiten je ligt, maar in je doorstroomt. In deze fase begin

Alles heeft zijn eigen tijd, zijn eigen timing. Dat moment herken je niet altijd als prettig. Soms is het onrust, vermoeidheid, trillingen, pijn of emoties die je niet kunt plaatsen. Vanuit de Polyvagaal Theorie weten we dat wanneer je zenuwstelsel verschuift van “bescherming” naar “regulatie”, oude energie weer begint te stromen. Dat kan zich uiten in dingen als spontane ademveranderingen, tintelingen of warmte, een golf van verdriet of opluchting, herinneringen die even opl

Regulatie is geen grootse ervaring. Het is subtiel. Bijna onopvallend. Zoals het zachte kantelen van je adem wanneer je lichaam voor een moment gelooft dat het veilig genoeg is om los te laten. De Polyvagaal Theorie laat zien dat je zenuwstelsel in drie hoofdlagen beweegt: activatie, overleving, en verbondenheid. En reguleren betekent niet dat je altijd in verbondenheid moet zijn, maar dat je kunt schommelen tussen die staten zonder jezelf te verliezen. Je leert als het ware

Opgeslagen spanning ontstaat zelden in één moment. Het is eerder een verzameling fluisteringen die je systeem ooit heeft opgevangen en heeft bewaard, omdat ze toen te groot, te onverwacht of te overweldigend waren. Je lichaam spreekt die taal nog steeds. Soms voel je het als een druk op je borst. Als een onverklaarbare vermoeidheid. Als een emotie die niet past bij de situatie. Of als een sluier tussen jou en je levenslust. De Polyvagaal Theorie helpt ons begrijpen dat spanni

Ons systeem reageert soms “jonger” dan je huidige zelf. Je zenuwstelsel leeft namelijk altijd in het nu, maar het reageert met de kennis van toen. Dat wat zich van toen en daar nog altijd hier en nu bevindt, wordt dus beleefd als hier en nu. Dat is de paradox van regulatie. De Polyvagaal Theorie laat zien dat je lichaam niet wacht op jouw gedachten om te bepalen of iets veilig is. Het maakt razendsnel een inschatting op basis van vroegere ervaringen. Soms gebeurt er iets klei

Je lichaam draagt een verhaal dat veel dieper gaat dan je gedachten kunnen navertellen. Onder je bewustzijn beweegt een stille dirigent: de nervus vagus, een zenuwbaan die je hele systeem doordrenkt met informatie. Hij bepaalt hoe veilig je je voelt, hoe diep je kunt ademen en zelfs hoe open je hart staat voor contact. Vanuit de Polyvagaal Theorie weten we dat je zenuwstelsel niet zomaar reageert op gebeurtenissen, maar voortdurend jouw omgeving “leest”. Het scant: Is het vei

Er komt een dag waarop een kind zegt: "zelf doen". Niet als afwijzing, maar als verlangen. Van het leven dat zich wil uitdrukken in eigen kleur. Autonomie als moment waarin je loslaat om jezelf te vinden. Een natuurlijke beweging vanuit verbondenheid, naar zelfstandigheid, een eerste fluistering van het eigen ik. Wanneer die kleine hand wordt losgelaten, gebeurt er iets magisch: vertrouwen verplaatst zich van buiten naar binnen. Waar eerst de blik van de ouder rust bracht, be

Nog vóór we woorden kennen, spreken we in aanraking, in ogen die ons vinden. De wereld ademt door de borstkas van de ander. Als een ritme van nabijheid, een stille belofte die zegt: ik zie jou, je bent veilig, je mag er zijn. In die eerste dans tussen huid en hart bouwt het lichaam zijn vertrouwen. Het zenuwstelsel luistert, leert, onthoudt: zo voelt rust, zo voelt liefde. Elke wiegende beweging, elke afgestemde blik, legt een onzichtbaar spoor in het brein dat zegt: de were

Depressie voelt vaak als een innerlijke winter. Zwaar, koud en oneindig. Niet alleen donker, maar ook traag, stroperig, alsof elke beweging meer kost dan je hebt. In die staat vraagt je systeem niet om oplossingen, maar om warmte, signalen van veiligheid. Handvatten om weer in beweging te komen. Te helpen verwerken wat je zo in de kou heeft gelaten. Dit kan je helpen om weer íets van beweging te voelen, hoe klein ook. 1. De 1-graadsverschuiving Vraag jezelf niet “Hoe kom ik u

Angst, onrust en gejaagdheid zijn geen fouten in je systeem. Het zijn signalen dat je zenuwstelsel te veel prikkels in te weinig tijd probeert te verwerken. Regulatie is een proces wat tijd kost en begint bij het terugbrengen van regie en veiligheid in kleine stukjes. Probeer maar eens: 1. De langzame uitademing Verleng je uitademing met 1–2 tellen. Bijv. 3 minuten in het ritme 3 in door de mond, 6 uit door de neus. Dit kalmeert direct de hersenstam en brengt je uit hyperacti

Er zijn momenten waarop je niet zozeer klachten hebt, maar vragen. Vragen die in je borstkas trekken, die in je buik fluisteren, die in je energieveld rimpelingen maken. Vragen die niet opgelost willen worden, maar gehoord. Levensvragen als kompas van je binnenwereld, waar de richting nog niet bepaald is. Ze kunnen opduiken in tijden van verandering, na verlies, aan het einde van een patroon of juist in het midden van iets dat van buiten heel gewoon lijkt. Ze stellen zich nie